3D boek via een ‘plat’ scherm

Het is een moeilijk dilemma voor bibliotheken, archieven en musea: stel je je meest waardevolle stukken tentoon of heb je de plicht ze zo goed mogelijk te bewaren?  Voor het publiek van nu is het natuurlijk het interessantst om het in het echt te kunnen zien, maar door het licht en de atmosfeer is er dan misschien voor het publiek in de toekomst niets over om te bekijken.
Het digitaliseren van boeken kan hiervoor een goede oplossing zijn, maar een 2D weergave kan het gevoel en de authenticiteit van een eeuwenoud boek niet overbrengen. Daarom heeft Haute Technique uit Utrecht een interactieve interface gemaakt, waarmee bezoekers van museum Plantin Moretus in Antwerpen op een touchscreen door een 3D boek kunnen bladeren. De fotorealistische content en de manier waarop de bladzijden omslaan geven het gevoel door een echt boek te bladeren.

opdracht
Het ‘boekdrukkunstmuseum’ Plantin Moretus in Antwerpen stelde bij het geven van de opdracht een aantal voorwaarden: het boek moest door te bladeren zijn door middel van een touchscreen in een antieke lessenaar, extra informatie en foto’s moesten op een heldere manier gepresenteerd worden en ten slotte moest het boek inzoombaar zijn om de gedetailleerde etsen te kunnen bekijken.

uitgangspunt
Haute Technique wilde tijdens het ontwikkelen van de touchscreen-applicatie het authentieke gevoel van het boek zoveel mogelijk bewaken. Het boek zelf moest er zo realistisch mogelijk uit komen te zien. De rest van de interface moest pretentieloos zijn: de vormgeving is zo minimalistisch en intuïtief mogelijk om niet af te leiden.

Om het realistische effect te bereiken, zijn alle pagina’s van het boek gefotografeerd en handmatig uitgeknipt in Photoshop. Het is mogelijk om dit sneller te doen, maar dan zouden de kleine scheurtjes, vouwtjes en vlekjes die een boek karakter geven verdwijnen. De bladzijden zijn vervolgens in 3D nagemaakt en reageren exact zoals fysieke bladzijden. Als de bezoeker via de onderkant bladert, vouwt de pagina bijvoorbeeld op een andere manier om dan van de bovenkant.

De rest van de interface is zo rustig mogelijk gehouden. Beschikbaarheid van extra informatie en foto’s worden aangegeven door bookmarks. Als bezoekers hierop klikken, schuift het boek opzij en maakt ruimte voor een extra laag met informatie of afbeeldingen. Zo kunnen bij het anatomieboek ‘Vivae imagines corporis’ de etsen van Vesalius vergeleken worden met moderne anatomische tekeningen. Natuurlijk kan niet van bezoekers verwacht worden dat ze bladzijde voor bladzijde een compleet boek door gaan bladeren. Daarom is aan de zijkant een scrollbar gemaakt, waar thumbnails van de bladzijden te zien zijn. Naast de pagina’s waar extra informatie te vinden is staan dezelfde symbolen die al bekend zijn van de bookmarks. Als de gebruiker een keuze maakt, bladert het boek zichzelf naar de juiste pagina.
Tot slot is de gevraagde zoom-functie toegevoegd, waardoor de content met hoge resolutie van zeer dichtbij bekeken kan worden. Zo kunnen nu bezoekers van het museum de boeken op een net zo nauwkeurige manier bestuderen, als vroeger alleen mogelijk was voor experts.

Tijdens de opening van de expositie ‘De anatomie ontleed. Plantin als uitgever van geneeskundig werk’ waren de bezoekers en medewerkers van Plantin Moretus zeer enthousiast over het resultaat. Directeur Iris Kockelberg: “Dankzij de fijne details waar aandacht aan is geschonken zijn de boeken ook echte boeken geworden.”