achtergrond, url’s en de 5 tips voor het bloggen

In januari vond de derde netwerkbijeenkomst vanuit het project Digitale wetenschapseducatie, uitgevoerd door Erfgoed 2.o en aangeboden door de VSC, plaats. Met een kleine groep VSC leden hebben we binnen de muren van het Museon het ‘online publiceren’ behandeld. Eerder al waren we voor ditzelfde onderwerp bij de Vereniging van samenwerkende publiekssterrenwachten, de LSPS. Op de locatie van de Volkssterrewacht Bussloo zijn we met het bestuur aan de slag gegaan met Facebook en Twitter.  Het werken met een weblog is bij beide locaties veelvuldig aan bod gekomen.

Ondanks de vele erfgoedinstellingen die al zichtbaar actief zijn met bloggen of andere vormen van online publiceren, is er nog een grote groep erfgoedinstellingen die graag in deze rijdende trein plaatsneemt maar niet goed weet waar of hoe er in te springen. Voor hen hieronder de basis: nuttige links, achtergrondinformatie en de 5 belangrijke tips om van je weblog een succes te maken.

Wil je een doelgroep aan je binden en blijven boeien door die regelmatig te voorzien van nieuws, actuele evenementen en achtergronden, dan blijft een weblog een uitstekend instrument. Zeker als je dit combineert met bijvoorbeeld een kanaal op YouTube of Vimeo, een Twitter-account, een Linkedin groep, presentaties op Slideshare, Bookmarks op delicious of Digg…

Bovendien kun je met de meeste populaire bloggingsoftware (zoals WordPress, Blogger, LiveJournal, Tumblr, maar ook binnen Drupal of Joomla, al dan niet i.c.m. WordPress) ook tal van andere (nieuws)bronnen via RSS-feeds binnenhalen en ontsluiten. Op die manier fungeert je weblog, bij wijze van een website met eenvoudig open source CMS, meteen ook als ‘hub’ voor je overige online activiteiten.

Een blog beginnen is eigenlijk best makkelijk. Een goed (veelgelezen, veelgeprezen) weblog zet je echter niet zomaar op en ook niet binnen een mum van tijd. Vraag jezelf van tevoren af of je de tijd, het geduld en de eelt hebt om dit te (mogen) doen, vol te houden en (kritiek en onbegrip) te verduren.

Eerst maar eens beginnen. Op Problogger heeft Darren Rowse 29 tips verzameld die je kunnen helpen tijdens het proces van het opstarten van je weblog. Er is ook een gids voor de beginnende blogger op thoushallblog.com. En kijk voor nog meer tips op Daily Blogtips of op Frankwatching. De laatste meldt in een bericht dat 95% van de weblogs binnen niet al te lange tijd voor dood worden achtergelaten. Dat is te voorkomen door de volgende 5 tips ter harte te nemen:

1. Maak het jezelf makkelijk
   Hoe kom je elke dag weer aan blogonderwerpen zonder dat je uren kwijt bent aan nieuwsgaring? Besteed éénmalig een paar uur aan het verzamelen van RSS-feeds die voor je blog relevant zijn. Gebruik tools zoals Lazyfeed waarmee je ook heel eenvoudig ‘RSS in the cloud’ kunt afstruinen. Of verzamel RSS feeds via Netvibes en creëer zo je digitale ‘krantenbak’. Ga via Twitter op zoek naar mensen, organisaties of lijsten die ook over jouw blogonderwerp schrijven. Zet die zelf in een lijst zodat je ze snel kunt scannen op nieuws. Of maak gebruik van een dagelijks nieuwsbulletin op basis van je eigen lijst om zelf een dagelijks overzicht van het belangrijkste nieuws te hebben; een overzicht dat je meteen als service kunt delen met anderen. Bookmark relevante sites en blogs die geen gebruik maken van RSS of Twitter en koppel (de updates van) deze bookmarks meteen ook aan je blog als extra service.
    
2. Zoek een partner
   Geen tijd om dagelijks je blog bij te houden? Ben je een maand op vakantie? Denk dan eens aan een blogpartner. Ga op zoek naar iemand die jouw interesse deelt en wil bijdragen aan je blog. Gebruik dit ook in organisatieverband om meer contact te hebben met een andere afdeling. Je kunt iemand als gastblogger introduceren of het blog als gelijkwaardige partners onderhouden. Maak in dat laatste geval wel afspraken over de tone of voice én over de eigenheid, zodat je blog een uniform en ook gevarieerd geheel uitstraalt, met voor de lezers iets om naar uit te zien. Met een blogpartner zorg je voor continuïteit in de helft van de tijd.
3. Maak van niets iets
   Na-apen, kopiëren en jatten is geen kunst. Over jezelf of je eigen project vertellen, kan ook gaan vervelen, of een uitgehold gevoel geven. Daar is de lol voor jezelf en je bezoekers snel vanaf. Maar je hoeft lang niet altijd unieke content online te zetten, waar je dan een dagtaak aan hebt. Slim combineren van verschillende bronnen is de kunst. Luister naar wat anderen zeggen, elders, of via je statistieken, via een Linkedin groep of op Slideshare. Haal je informatie van website A, zoek er extra informatie via Google of Wikipedia bij, stel een vraag via twitter of Quora en regel beeld via Flickr, tumblr, Picasa… Die mix maakt jouw bericht onderscheidend van anderen en kan een welkome afwisseling betekenen met de scope van je eigen project of thematiek; de verbreding kan bovendien nieuwe bezoekers trekken.
4. Betrek je lezers bij je blog
   Mensen delen graag hun kennis, ervaringen of tips met de rest van de wereld. Dat kan je goed gebruiken. Komt er een onderwerp voorbij over bijvoorbeeld zeldzame oldtimers, moedig je bezoekers dan aan om foto’s, beschrijvingen en verhalen van hun klassieke auto in te sturen; of links naar verzamelingen en beschrijvingen elders. Van elke nieuwe ‘lezersauto’ maak je zonder veel moeite een blogbericht. Verzamel al die auto’s op één pagina en je hebt een nieuwe rubriek (’De auto van’). Kwestie van user generated content. In een blogbericht over een lezersreactie kun je ook mooi een citaat van die persoon opnemen. Zo creëer je aantrekkelijke en unieke content met weinig moeite en kan bovendien jouw project een extra impuls krijgen.
5. Zorg voor variatie
   Aanvullende contentpagina’s geven je blog een extra dimensie. Denk aan een rubriekspagina waar je alleen maar video’s plaatst. Of pagina’s met puur praktische informatie. Als toevoeging op je oldtimer-post plaats je een lijst met dealeradressen of links naar ingescande brochures of constructietekeningen. Roep je lezers op om samen die informatie zo compleet mogelijk te maken. Die bijdragen en reacties leveren ook weer stof op voor je blog. Het zorgt er bovendien voor dat het bloggen voor jezelf interessant blijft.

Belangrijk criterium voor een succesvol weblog is dus, naast de inhoudelijke 3-eenheid “content-context-contact”, de continuïteit… Dat is evenwel één van de dingen die je dient te ondervangen voordat je eraan begint: zorg dat je bronnen niet hoeven op te drogen. Dat doe je o.a. als volgt:

• kijk nog eens naar je bovenstaande tips en bedenk wat je van te voren kunt regelen en vastleggen in een redactioneel plan.
• kies de juiste categorieën (waarover schrijf je wel en waarover niet, waarover valt vaker nieuws te maken) en kies er niet teveel…
• beschouw je weblog eens als een tijdschrift met een bladformule: maak een mix van content (nodig, nuttig, uitdagend, verrassend, entertainend, fun, enquête…) en denk daarbij aan een groep lezers, aan tone of voice en tone of visual, aan ritme (afwisseling beeld en tekst, langere en kortere artikelen, oppervlakkiger en diepgravender, persoonlijk en algemeen, artikelen, tips & tools, zoals een archief, een map, tags, etc.)
• werk vooruit: je kunt tijdlozer berichten alvast klaarzetten voor een dag dat je weinig tijd hebt, je kunt ook anticiperen op bijeenkomsten die komen gaan
• maak een vervolgverhaal, in de aanloop naar een evenement of na afloop
• werk dus ook achteruit: kom terug op eerdere posts, maak overzichten (dossiers) van de afgelopen tijd
• wees jezelf: zorg dat je een intuïtieve mix brengt van relevant nieuws, een persoonlijke kijk/passie en eigen ervaringen
• maak direct contact met andere (overeenkomstige) weblogs en bloggers (“zien eten, doet eten”; en zo kom je ook weer aan nieuws)
• begin het weblog niet alleen
• schakel experts en ‘aankomende experts’ in, die nu en dan als gastblogger kunnen fungeren
• reageer vooral op commentaren en vraag om meer input
• heb je een zg. vakweblog met informatie voor vakgenoten, beleg om de zoveel tijd een korte bijeenkomst waarin gesproken wordt over het onderwerp en de thematiek: vraag naar de problematiek die je vakgenoten ondervinden
• kies van tevoren bronnen, die je met enige regelmaat kunnen voeden (vakweblogs, twitter, krant, tv)
• bij aanvang een lijst maken met (on)mogelijke onderwerpen en inspirerende items (kan werkelijk van alles zijn, maar moet vooral dienen als invalshoek of gangmaker van je eigen creatieve proces)
• maak een combinatie met andere applicaties waar je publiceert en kondig nieuwe blogposts aan via twitter. Via die interactie krijg je weer nieuwe voeding
• kijk in de statistieken waarnaar gezocht wordt door de mensen die je weblog bezoeken: daarin zit interessante informatie voor nieuwe of verder uit te diepen onderwerpen
• blijf je weblog onder de aandacht brengen en zoek zowel partners (cross-posten) en ambassadeurs. Gelezen worden en reacties krijgen zorgt vaak voor nieuwe impulsen en ideeën
• maak om de zoveel tijd lijstjes met eigen tips (en deel die met anderen

Wil je meer tips of ondersteuning bij de uitvoer van je blog (of andere online activiteiten)? Ben je zelf al overtuigd, maar moet je de rest van de organisatie ‘nog meekrijgen’, neem dan contact met ons op. We kunnen je hierin bijstaan.