Content in context: verrijken van cultureel erfgoed op locatie met mobiele technologie

een onderzoek naar de belofte van mobiele technologie voor het verrijken van cultureel erfgoed op locatie

In 2010 startte bij Beeld en Geluid het project Erfgoed in Beeld. Door gebruik te maken van mobiele en locatiebewuste technologieën deed het project onderzoek naar de verrijking van 200 Nederlandse oorlogsmonumenten door middel van audiovisuele bronnen. Het project leidde tot de realisatie van de iPhone-toepassing Oorlogsmonumenten in Beeld in oktober 2010. Onlangs ben ik afgestudeerd als masterstudent Nieuwe Media & Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Vanuit mijn interesse in augmented reality nam ik deel aan het onderzoek in de vorm van een onderzoeksstage en mijn ondervindingen zijn nu gepubliceerd in de masterthesis “Content in context”. De scriptie is onderaan dit bericht te lezen.

Tijdens mijn stage droeg ik bij aan toegepast onderzoek, redactie- en productie-activiteiten en beantwoordde ik ook meer conceptuele vragen over manieren om toegang te bieden tot digitaal cultureel erfgoed. Hoe verleen je bijvoorbeeld toegang aan een heterogene gebruikersgroep (variërend in leeftijd en interesses) en wat zijn de gevolgen vanuit het gebruikersstandpunt voor de ervaring van digitaal erfgoed op locatie? Uit deze vragen ontstond een aanbevelingsdocument, dat was gebaseerd op zowel literatuuronderzoek en theorie als op het bijwonen van verschillende workshops een seminars over het onderwerp.

Ik stelde een scenario op voor een gebruikerstest met 5 potentiële eindgebruikers met een uiteenlopende achtergrond. De pilot bestond uit een semi-gestructureerd interview en een aantal taken op locatie met de iPhone-toepassing. Zo konden praktische inzichten worden verworven over de beleving van digitaal cultureel erfgoed op locatie. De uitvoering van de test werd uiteindelijk onderdeel van mijn masterscriptie met als doel antwoorden te krijgen op vragen over de voorwaarden, die noodzakelijk zijn om cultureel erfgoed te kunnen verrijken:
– Is mobile augmented reality in staat om de belofte van het verrijken van cultureel erfgoed op locatie in te lossen?
– Wat betekent dit voor het gebruik van een nieuw medium dat nog steeds in een verkennende fase zit en nog steeds onderwerp is van veelvuldig onderzoek?

Resultaten
De inzichten die naar voren kwamen uit de pilot zijn gebaseerd op de volgende criteria: look & feel, functionaliteit, toegevoegde waarde en user-generated content.
Daarnaast is de mobiele applicatie Oorlogsmonumenten in Beeld in perspectief geplaatst door 6 vergelijkbare locatieve mobiele toepassingen te analyseren:
– BrooklynMuseumMobile
– De Stad Geschonden (o.b.v. 7Scenes)
– Foursquare
– DukeMobile
– WikiMe
– AroundMe

Uit de resultaten van zowel de pilot als de analyse van locatieve mobiele toepassingen bleek dat het verstrekken van unieke informatie op locatie belangrijk is om een meerwaarde te creëren. 

Belangrijker nog is het creëren van een user-generated context om het actieve gebruik van een erfgoedtoepassing te stimuleren. Het creëren van deze context is een taak van zowel de gebruiker zelf als van de ontwikkelaar van de toepassing. Het is daarbij essentieel om de gebruiker aan de content te verbinden en sociale dynamiek, beloning en spel zijn hier belangrijke facetten van.
Een erfgoedtoepassing moet ook op een laagdrempelige manier deelname bevorderen. Door middel van bijvoorbeeld crowdsourcing kan de gebruiker impliciet bijdragen aan de inhoud en wordt de nadruk gelegd op het belang van een alledaagse maar vooral vrije ervaring van digitaal cultureel erfgoed op locatie.

Ik zou het geweldig vinden om verder deel te kunnen nemen aan het oplossen van vraagstukken die kunnen leiden tot innovatieve en uitdagende projecten vergelijkbaar met Oorlogsmonumenten in Beeld. Ideeën, opmerkingen of suggesties hierover zijn erg welkom, onderaan deze pagina als reactie kwijt, of rechtstreeks aan David richten per mail: davidvtoor [@] gmail . com

De scriptie is ook te vinden op Scribd.