Europeana public domain calculator (1)
Europeana verzamelt en maakt miljoenen gedigitaliseerde erfgoedobjecten van meer dan 300 Europese instellingen doorzoekbaar. Dit beslaat boeken, foto’s, schilderijen, kaarten, enzovoorts. Op het gebied van auteursrecht is Europeana een complex geheel. Zo zijn er complexe auteursrechtelijke uitdagingen op het gebied van het digitaliseren van werken:
- het kwalificeren op hun auteursrechtelijke status en,
- het goed zichtbaar maken voor gebruikers van Europeana.
De auteursrechtelijke status van werken is daarvan een van de belangrijkste punten.
Public Domain Calculator
Veel werken die in archiefinstellingen opgeslagen liggen bevinden zich in het publieke domein. Dat wil zeggen dat er geen auteursrecht (meer) op van toepassing is. Afhankelijk van het land waarin het werk gedigitaliseerd wordt, komt het werk ook na digitalisering in het publieke domein. Alleen, na hoeveel jaar ligt een werk in het publieke domein? Europeana ontwikkelt voor deze problematiek een Public Domain Calculator (publieke domein calculator), die aan de hand van bibliografische data kan onderzoeken of een werk in het publieke domein valt in een bepaald land (een zogeheten ‘jurisdictie’). Er blijven in Europa veel verschillen bestaan in de wetgeving van de lidstaten, hoewel de Europese Unie wel naar harmonisering van het auteursrecht streeft.
Een basis voor onderzoek
Met publieke domein calculatie en het verzamelen van de auteursrechtelijk status van gedigitaliseerde werken kan Europeana niet alleen een doorgeefluik voor gebruikers naar culturele instellingen zijn en een grote bron van inspiratie en kennis, maar het kan zeker ook auteursrechtelijke problemen op het gebied van wetgeving en clearing van rechten inzichtelijk maken. Met de informatie die door het verzamelen van die miljoenen stukken hopen we nieuwe inzichten te verkrijgen in wat de cultureel erfgoed sector nodig heeft op het gebied van business model innovatie.
Maarten Zeinstra is projectmedewerker EUROPEANA bij Kennisland