Klassieke ontsluiting versus tagging en social networking
Bij sommigen in de erfgoedsector is het steeds belangrijker wordende social tagging een vies begrip. De klassieke ontsluiting van collectie, inventaris en informatie speelt bij velen nog hoogtij.
De discussie over het wel of niet gecontroleerd ontsluiten is zo’n twee jaar geleden op komen borrelen. Een discussie die met deze vraagstelling, binnen de erfgoedsector, consequent verloren werd door de ‘ongecontroleerde social tagging’, het web 2.0. Door de onjuiste vraagstelling, niet geheel terecht lijkt me. Gelukkig is de discussie veranderd en worden relevantere vragen gesteld: “Zijn gebruikers in staat zelf relevante tags te bedenken? Wat voor virtuele en/of fysieke ruimte moet je aanbieden om de gebruiker hierbij te ondersteunen?” Immers het gaat niet over het behouden van de controle, maar over de methode van controle.
Zelf ben ik al een tijdje in tweestrijd met dit onderwerp. Als museoloog is de klassieke ontsluiting me ooit als heiligdom voorgeschoteld. Ik werk dagelijks met thesauri en standaarden, verkondig ze zelfs in trainingen aan startende erfgoedinstelling, maar vanuit het eCultuur/Informatiemanagement wil ik niets liever dan alles aan de gebruiker over laten. Uiteraard wordt ik hierin versterkt door de opkomende nieuwe erfgoedprofessionals die ik in de les heb op de Reinwardt Academie. Social networking blijkt in de fysieke ruimte een goed controlemiddel dus waarom zou dat in de virtuele wereld niet kunnen werken? Er zijn al vele toepassingen waaruit blijkt dat gebruikers gezamenlijk een prima bewegwijzering door content kunnen creëren. Youtube is hierin wellicht het bekendste voorbeeld, maar er zijn ook vele meer kleinschalige CMS systemen uitgebracht die ook voor erfgoedtoepassingen prima kunnen werken, denk bijvoorbeeld aan het Anymeta systeem van Mediamatic.
Het IDM Den Haag, de opleiding Informatiedienstverlening en Management van de Haagse Hogeschool, wil het dilemma gezamenlijk aanpakken. Op 7 maart aanstaande organiseren zij een conferentie met de titel “<Tagging>, de gebruiker koning op eigen domein”. Ook zij zien dat tagging en social networking samen het ontsluitingsmiddel van de toekomst vormen en vragen zich af hoe effectief dit is. Vrijdag 7 maart wordt, aldus IDM Den Haag, “een middag klassieke ontsluiting versus het door de grote jongens als youtube opgedrongen social tagging.” Ik zeg, werp je in de strijd!