Kopje koffie? #toen
Een Starbucks in iedere bibliotheek, een McDonalds in ieder museum? Als we deze graphic bekijken die de dekking laat zien die alle bibliotheken en musea in de VS hebben, streven ze beide ketens ver voorbij. Dit overzicht is gemaakt door Justin Grimes, een statisticicus bij the Institute of Museum and Library Services in Washington tijdens de National Day of Civic Hacking. Deze informatie kreeg ik doorgespeeld door @sciencemuseums, die het weer van @HeidiVandamme had.
Ik stel bij deze voor dat we in Nederland ook zoiets gaan organiseren met veel open data, gericht op erfgoed, onder de noemer hacka-toen, voor de toekomst.
Slim zakelijk concept zou dat trouwens zijn, Starbucks en McDonalds incorporeren in culturele instellingen. Het was het eerste wat in me opkwam. Maar nee, liever niet dacht ik meteen daarna. Juist de diversiteit en de ongewisheid over de horeca voorzieningen bieden niet alleen de onweerstaanbare charme van een ontdekkingstocht, maar laten ook ruimte voor de eigen ondernemerschap en voor een complete formule (totaalconcept) van kunst, cultuur en versnapering, inhoud, verdieping en genoegen.
Wel geeft het te denken over publieksbereik en de maatschappelijke, engagerende rol van culturele instellingen. Als ze tenminste een ontmoetingsplek bieden aan het publiek om zich te uiten over die cultuur en maatschappij. En ik ben niet de enige die er zo over denkt, weet ik inmiddels zeker.
Onlangs begeleide ik een reeks aan de Master Kunsteducatie aan de Fontys Hogeschool in Tilburg. Eén van de studenten schrijft in zijn concept (en ik ben zo vrij te citeren): “Het denken en lezen over erfgoed en publieksparticipatie heeft mij verder gescherpt in mijn missie om de kunsten en musea meer en meer van hun voetstuk te halen en hen aan te sporen de arrogantie naar het publiek los te laten. Het serieus nemen van je klanten, ze betrekken en van betekenis laten zijn hoort een opdracht te zijn van de cultuureducatie. Ja, je mag ze informeren, opvoeden, laten nadenken, shockeren, verwarren en verbazen, maar niet als je ze geen podium biedt om te reageren, verwerken en terug te ‘slaan’.”
En met zo’n dekkingsgraad moet dat toch niet al te moeilijk zijn. Denk in connectiviteit, zorg dat je jouw organisatie in staat stelt te participeren in datgene waar de maatschappij mee bezig is en er een waardevolle bijdrage aan te leveren. Op die manier kunnen culturele instellingen, en vooral de mensen die daar werken, een bijdrage leveren aan het herstellen van relaties in de samenlevingen. Zoals de relatie tussen mens en techniek/productieproces, tussen mens en mobiliteit, regio-bewoners en identiteit, mens en medemens. Zorg dat jouw organisatie zich als medemens kan gedragen, betrokken, aandachtig, hulpvaardig, inspirerend. Dat gaat verder dan het hostmanship van McDonalds, verder dan de geoefende vriendelijkheid van Starbucks; hoe goed en plezierig die ook kunnen zijn.
Begin bijvoorbeeld met de doelstelling om met iedere bezoeker een kopje koffie te drinken en bijvoorbeeld te in formeren naar het welzijn, de ambities, het dagelijks leven en de ervaring. Dan komt die weergaloze collectie ook vast wel ter sprake. Maak je maar geen zorgen.