Maakt het museum kinderen slimmer?

Soms, heel soms, gedraag ik me als een kind en klik ik vrolijk, ondoordacht en proefondervindelijk zomaar een eind weg op internet. Zo kom je nog eens ergens. Het is ook één van de manieren om door een museum te wandelen. Je ziet maar wat je er van maakt, de setting en de ingrediënten zijn immers duidelijk genoeg. Waarschijnlijk doen de meeste kinderen dat, tenzij ze een opdracht krijgen. Dat proefondervindelijke lijkt heel leuk, maar is nogal tijdrovend en de opbrengst is daarbij ongewis. Het moet slimmer kunnen, denk ik dan. Of als ik een serieuze bui heb, wat gebruikelijker is, vraag ik me af wat de Return On Investment is.
Bij het uitdenken van het museale concept voor het nieuwe Continium en dan met name de Explore Zone, bedacht ik dat de routing door de zaal overeenkomsten zou moeten hebben met surfen door wikipedia. Je begint met een doel en een richting, maar wordt onderweg, door een surplus aan interessante mogelijkheden, voortdurend verleid om daarvan af te wijken, de route te veranderen. Net als bij impulsief klikken op een link. Zo kan mijnbouw via een lucifer gelinkt zijn aan een autoband en aan geboortebeperking en in een soort hinkstapsprong een invalshoek bieden om de geschiedenis van zowel maatschappij als industrie in Limburg te ontdekken.
Dat ‘linken’ kan fysiek door over te stappen naar een naastgelegen route, of door op een infopunt (touchscreen) meer gerelateerde informatie te bekijken. Ga je daar als bezoeker op in, blijf je gemotiveerd en leer je verbanden te leggen die je voorheen niet kende en spreek je je eigen mentale surplus aan. Daarbij was dan wel de gedachte dat je door dit te doen je (online) profiel zou verrijken, door alles wat je doet te koppelen aan bijvoorbeeld RFID. Zo’n profiel kun je van tevoren maken, thuis, of als basis in de hal van het museum. Daar krijg je dan een route aanbevolen. En weer terug thuis kun je dit profiel verder verrijken en delen met anderen. Dat was helaas nog niet zomaar gerealiseerd, al heeft Continium wel een paar elementen toegepast. En intussen klik ik er thuis nog vrolijk op los; met het gevaar op tijdverspilling.

Niettemin stuitte ik door deze werkwijze zojuist op een blogpost van Kim Ravers, waarin ze verwijst naar een video over ‘Slimmerkunde’. Dat is bedacht door Tjeu Seeverens en uitgevoerd door Malmberg. De gedachte is dat kinderen door gebruik van computers en nieuwe media niet alleen slimmer (makkelijker) leren, maar ook je leven slimmer aan te pakken. Een soort Lifehacking voor kids. Tjeu Seeverens zegt: “Kinderen weten veel van computers, maar gebruiken het te weinig om slimmer te leren en te leven.”
DE website van Malmberg zegt daarover: “Aan Slimmerkunde kunnen leerlingen zelfstandig werken. De lesmethode kan worden ingezet als zelfstandig project, als onderdeel van lessen ICT, Nederlands en maatschappijleer, en is zeer geschikt bij lesuitval, e-learning en ouder/leerling-cursussen. De inhoud past ook perfect bij het streven van een school om docenten mediawijzer te maken.”

Ik denk dat deze oplossingsgerichte aanpak, die niet alleen over leren gaat maar ook over slimmigheidjes in je eigen leven, voor erfgoedinstellingen een goede insteeek biedt voor het gebruik van nieuwe media bij educatie. Of deden we dat allang?