MCN2011 #dag 3: teveel musea, teveel tentoonstellingsinformatie?
Deze week ben ik op het Museum Computer Network conferentie in Atlanta. MCN bestaat al sinds 1967 en organiseert vanaf 1972 jaarlijkse conferenties. Dit jaar is het thema ‘Hacking the Museum’, met een focus op innovatie, behendigheid en samenwerking op het gebied van technologie in de museumsector. MCN2011 begint donderdag 17 november en duurt tot zaterdag 19 november. Vandaag een verslag van de derde en laatste dag.
Eén van de belangrijke thema’s op dit congres was digitale duurzaamheid: hoe bewaren we onze data voor de toekomst? In de sessie ‘What is forever? Archiving exhibitions in the digital age’ spraken Christiane Kuan (ARTstor), Jonathan Lill (MoMA), Deborah Whyte (Brooklyn Museum) en Geertje Jacobs (Rijksmuseum) over hun keuzes voor de toekomst op het gebied van de archivering van tentoonstellingsinformatie. Lill en Whyte en hun musea hebben ervoor gekozen alle tentoonstellingsinformatie (foto’s, publicaties, persberichten, etc.) van de afgelopen tientallen jaren te bewaren en te archiveren. Het Rijksmuseum twijfelt. Hoeveel mensen zullen uiteindelijk gebruik maken van deze informatie? Is de investering niet veel groter dan het uiteindelijk resultaat? Geertje Jacobs neigt ernaar deze informatie alleen op aanvraag beschikbaar te stellen. Een verstandige keuze lijkt me, zeker in tijden dat elk museaal dubbeltje drie keer dient te worden omgedraaid.
Na de lunch presenteerde Jon Voss zijn Historypin, een website en app waarop historisch beeldmateriaal aan geolocaties kan worden gehangen. Voss gaf aan dat Historypin tot nu toe erg interessant is gebleken om senioren te betrekken en hen hun oude foto’s te laten uploaden. Toch gaan ook steeds meer archieven en een groep jongere mensen met de dienst aan de slag. Mede door een samenwerkingsverband met Google en een fris en vooruitstrevend beleid lijkt Historypin veelbelovend voor de toekomst.
Deze dag en MCN2011 werden traditiegetrouw afgesloten met ‘The Great Debate’. Het debat draaide om een even belangrijke als confronterende vraag: zijn er teveel musea? Voor het vóór front debateerden Bruce Wyman en Mia Ridge, het tégenfront werd gevormd door Rob Stein en Rosanna Flouty. Bruce en Mia beargumenteerden dat het in tijden van economische crisis niet verantwoord is zoveel musea te hebben. Rob en Rosanna wierpen tegen dat in ontwikkelingslanden nog steeds veel te weinig musea zijn, en dat de publieke, sociale en culturele waarden van musea onmisbaar zijn in een samenleving. Het merendeel van de zaal leek het met hen eens te zijn.
Ook ik was het niet met stelling eens, zij het met een belangrijke kanttekening: ik denk dat het de komende tijd steeds belangrijker wordt naar meer samenwerking binnen de museumwereld te kijken. Waarom moet elk museum haar eigen website, intranet, app en collectiemanagement tool ontwikkelen als dit ook kan worden hergebruikt? Is het niet zo dat musea zich van elkaar onderscheiden door hun inhoud? Ik pleit hierbij niet voor museumclonen (en voor uitbanning van creativiteit), maar iets meer hergebruik van bestaande middelen zou een hoop besparen, en het museum van de toekomst een stuk efficiënter maken. Zet de ego’s opzij en open de deuren voor duurzame samenwerking!
MCN2011 heeft veel indruk gemaakt, door de interessante onderwerpen, de inspirerende sprekers en het feit dat het mijn eerste grote internationale conferentie was. Door deze en andere factoren had ik soms het gevoel in het middelpunt van de museumwereld te staan: hier wordt de toekomst van musea overal ter wereld bepaalt! Toch is het gevaarlijk niet alles door een roze bril te bekijken. Ja, er worden op MCN bijzondere onderwerpen behandeld, en ja, een groot deel van de aanwezigen is écht bezig met nieuwe dingen en zoekt de grenzen op van wat mogelijk is met digitale media in relatie tot musea. Maar MCN, zoals Rob Hendriks in een reactie op mijn eerdere verslag aangaf, is ook erg naar binnen gekeerd. De programmering bevat grotendeels best cases, er is een klein hecht groepje mensen die het hardst schreeuwen en er wordt nauwelijks gesproken over dat wat er buiten Amerika gebeurt. Dat is jammer. Maar zolang je dit in deze context blijft bekijken, de meningen soms met een korreltje zout neemt en ook leert te zien hoe het niet moet, kun je van MCN heel veel opsteken.
Volgend jaar weer? We shall see…
David van Zeggeren is projectmanager e-cultuur bij Sparked.