petitie tegen bezuiniging nationale kennisinfrastructuur erfgoed
Nadat op 27 oktober 2009 de petitie van zes koepelorganisaties tegen de bezuiniging op de middelen voor de nationale kennisinfrstructuur is ingediend, heeft de vaste kamercommissie OCW zich op 2 november gebogen over de cultuurbegroting 2010. Daarbij is de petitie meerdere malen ter sprake gekomen. De kamerleden snapten wel dat bezuinigingen bij OCW nodig zijn, maar vroegen zich af of er op de juiste fronten bezuinigd werd. In het tweede deel van de zitting werden dan ook twee moties ingediend. Daarin werd eveneens geciteerd uit de petitie.
De SP wilde in haar motie de bezuiniging als geheel terugdraaien. De andere motie (PvdA en gesteund door CDA, D’66 en Groen Links) betrof een verzoek aan de minister om te onderzoeken wat de consequenties zijn van deze bezuinigingen, niet alleen op de digitale kennisinfrastructuur, maar ook op de nieuwe innovatieregeling. Aansluitend werd de minister verzocht om op hoofdlijnen aan te geven wat het meerjarig beleid zal zijn op het gebied van innovatie en e-cultuur.
Van klein naar groot, van laag naar hoog
Een onderzoek is soms ook geldverslindend, maar in dit geval nuttig. Zeker omdat het niet alleen om digitalisering maar ook om de innovatieregeling gaat. Op beide gebieden heeft Nederland een (zeer) goede internationale positie. Wanneer die verder kan worden uitgebouwd, heeft dat zeker gunstige gevolgen voor de autoriteit én aantrekkelijkheid van Nederlandse erfgoedinstellingen (en dus het Nederlandse cultureel erfgoed), voor de toeleveranciers (AV, ICT, conceptontwikkelaars) en daardoor voor de beschikbaarheid van mogelijkheden. Daarnaast zijn er grote digitaliseringsprojecten (zoals beelden voor de toekomst, europeana) die hun waarde snel verliezen als de fondsen opdrogen en continuïteit niet meer gewaarborgd is. Tenzij de beschikbare gelden nog slechts naar die projecten gaan, wat een zwaar verlies voor de kleinere instellingen en projecten zal betekenen. En daarmee voor alle betrokkenen op dat gebied.
Net als bij sport geldt ook hier: de top wordt hoger naarmate de basis breder en steviger is.
Onderhoud en continuïteit
De gedachte dat digitalisering bij de erfgoedinstellingen uit hun reguliere geldstroom gefinancierd dient te worden, omdat digitalisering tot hun core business behoort, is nog wel te overwegen. Het is goed als de instellingen er (nog) meer aandacht voor krijgen en digitalisering en ontsluiting van hun collectie integraal inpassen in het beleid van de instelling. Voor zover dat nog niet gebeurt. Maar er is sprake van een gigantische achterstand en er is haast bij het digitaliseren omdat anders zowel collecties als context (mensen die er nog van weten) verloren gaat. Dat terwijl er dagelijks collectie bijkomt. Bedoeling was nu juist die achterstand weg te werken en daarvoor geld uit te trekken. En bij alle plannen voor digitalisering (digitaliseren met beleid) is duurzaamheid, niet alleen bruikbare standaarden, maar ook onderhoud (blijvend toegankelijk, participatie van publiek) en continuïteit een vereiste.
De waarde van creatie
Het belang van de creatieve industrie voor de concurrentiekracht van Nederland is groot, maar kan en moet nog verder toenemen. Dit staat te lezen op de website DeWaardevanCreatie.nl, die onlangs is gelanceerd. Dit als reactie op de beleidsbrief Cultuur en Economie, die op 15 september verstuurd is naar de Tweede Kamer door de ministers Van der Hoeven (EZ) en Plasterk (OCW) en staatssecretaris Heemskerk (EZ), getiteld “Waarde van Creatie”. Hun belangrijkste boodschap: de creatieve industrie moet zich beter organiseren en haar innovatieve vermogen verder aanscherpen. Op mijn (andere) weblog zal ik daar de komende tijd wat vaker aandacht aan besteden. Ik vraag me wel af hoe deze ontwikkelingen zich tot elkaar verhouden.
Daarom is het vooral nodig dat er een beleid voor de komende jaren geformuleerd gaat worden, waarin effecten op de lange termijn zijn meegenomen. Verstandig is om daarbij niet alleen aan de collecties van de erfgoedinstellingen te denken, maar te denken in crossovers met andere sectoren. Daardoor kan innovatiever gewerkt worden, kunnen andere fondsen aangeboord worden, maar stijgt vooral de waarde van zowel de collecties als de kennis daarover. Zoals Dick Rijken op waardevancreatie.nl vertelt: “Betekenis geven. Daarop moet de creatieve sector van Nederland inzetten. Want betekenissen maken, blijken wij als geen ander goed te kunnen.” […] “Het vormgeven van betekenissen wordt in elke bedrijfstak steeds belangrijker. Belangrijke innovaties binnen de IT gaan over welke betekenis je aan een techniek toevoegt.” […] “In cross-overs ligt dan ook vaak de oplossing, en daar valt dan ook geld te verdienen. Maar dat kan niet zonder eerst een paar jaar klooien, dat moet. Willen we dus op de lange termijn de betekenissen die we daar vergaren ook internationaal verzilveren, ja, dan zullen we toch eerst in ons land los moeten komen van eiland denken en samenkomen in het laboratorium dat de publieke sector heet.”
lees meer interviews op waarvancreatie.nl