wat de *** is uw transmedia strategie?

Het is geen tijd voor doetjes, dat moge duidelijk zijn. We deden het allemaal verkeerd en korte metten daarmee. Binnenkort gaat een kabinet aan de slag dat zegt te weten hoe een rozenstruik te snoeien… met een kettingzaag. Oneliners en krachtdadig optreden zetten dan de toon, ook al vinden we eigenlijk van niet. Reken maar dat ook wij zulk gedrag in de culturele sector gaan vertonen. Al was het maar om niet de verdenking op ons te laden dat we gemeenschapsgeld over de balk smijten. We hebben wel degelijk een business model en een strategie, al jaren zelfs, en die hebben we onlangs aangescherpt. Of denkt u dat het zo’n vaart niet zal lopen? Bij deze neem ik het voortouw, zoals u zult gemerkt zult hebben. Het is de teneur, niet mijn humeur.

Ik wil u een verhaal vertellen en begon met een, voor mijn doen, stevig intro. Werkte het? Zette het u op het verkeerde been? Sloeg ik wel de juiste toon aan? Hoe vertellen we eigenlijk verhalen en welke rol kunnen diverse media daarin spelen?
Een prachtig staaltje stoere taal kwam ik tegen, via twitter, bij de website whatthefuckismytransmediastrategy.com van Dan Hon and some other people. Ik had er nog nooit van gehoord maar Dan Hon heeft een weblog dat veel interessante links bevat (een linkdump of linklog dus: een weblog dat vooral links bevat naar blogposts, bookmarks, tweets, foto’s e.d. van anderen).
Verder zoeken bracht zijn naam in verband met de recente PICNIC, een jaarlijks media-marketing festival met creatieve en innovatieve inslag, veel incrowd, subsidie en duurbetaalde entree op het Westergasterrein, als ik het voor het gemak zo oneerbiedig mag samenvatten. Daar was Dan Hon als spreker te gast en hij veegde de vloer aan met halfslachtig verhaaltjes vertellen langs verschillende media onder het mom van transmedia. Voornoemde website biedt een roulerend stel quotes en de mogelijkheid (gewoon via de mail) om zelf een quote (stategie) in te sturen. Krijgt de lezer zo het 360 graden ‘cloudsourced’ beeld van transmedia dat de website belooft? U denkt misschien: wat is transmedia eigenlijk en moet ik daar iets mee?

De term Transmedia is toe te schrijven aan Henry Jenkins. Deze hanteert de volgende uitgangspunten:
• Multiple Delivery Channels
• Franchising the content instead of only delivering
• Fictional Worlds, places or specific plot where characters can live
• Extension, a program is extended to other media
• Different Entry Points, you can enter in the story from different starting points
• Each entry point has to convey a unique contribution to the story, it should enrich the story
• You need a lot of coordination
• It is considered Collective Intelligence
• Roles can give you another scense experiencing the story
• Excess in the Unfolding of the Story

Bekijk voor meer tekst en uitleg van Henry Jenkins zelf onderstaande video.

Volgens een aankondiging op De Nieuwe Reporter is het “een nieuwe manier om boodschappen te versturen door verschillende media te gebruiken.” Sommigen zeggen dan ook dat het de vervolgstap op of ultieme vorm van crossmedia is. Hoewel ze sterk verwant zijn, is er een verschil. Waar bij crossmedia de nadruk ligt op het inzetten van meerdere, elkaar beïnvloedende mediakanalen, wat zeker ook een bepalend technisch aspect heeft, ligt bij transmedia (nog) meer de nadruk op (digital) storytelling en zijn zowel de overstapmomenten in het verhaal (van medium naar medium) én de bijdragen van gebruikers (crowdsourcing) heel belangrijk. Een bekend voorbeeld is ‘The thruth about Marika‘. Dit fictieve verhaal, dat drama, online story en een real life debat omvat, illustreert hoe er (in leeftijd) een grote doelgroep bereikt wordt. Iedere laag in de verhaal-piramide voegt weer iets toe.

Ik hanteer transmedia vooral in de zin van “gereedschap voor sociale interactie en maatschappelijke veranderingen”, zoals dat tijdens de PICNIC aan de orde kwam. Of eerlijk gezegd gebruik ik de term zelden, zoals ik ook de term crossmedia bijna niet meer gebruik. Is dat omdat het telkens zoveel uitleg vergt en ik dan niet goed uit m’n woorden kom? Dekken de termen de lading niet? Ja, toch wel, maar de uitleg erbij vraagt veel tijd en toelichting, net als bij de term e-cultuur overigens.
Dan vraag ik liever wat de betreffende organisatie eigenlijk wil. Is er een verhaal dat verteld dient te worden? Zou de organisatie er goed aan doen zichzelf (visie en missie), de nieuwe tentoonstelling als verhaal de wereld in te brengen? Kunnen de bezoekers en andere stakeholders een bijdrage leveren aan dit verhaal door op verschillende media (ontmoetingsplekken) een bijdrage te leveren, te reageren, te taggen, tekst en beeld toe te voegen? Dan bekijk ik samen met de organisatie of dit verhaal sterker gemaakt kan worden, bijvoorbeeld door te onderzoeken wat de kern van de boodschap is. En dan weer verder: wie kan dit verhaal doorvertellen en waarom zou iemand dat doen? Wie luistert er dan, wanneer, waar, waarom? Het is in die zin niet theoretisch onderbouwd. Of dat het resultaat benadeelt, is de vraag.
Als we de media en de overstapmomenten bekijken als metrolijnen en knooppunten daarvan, worden het ontmoetingsplekken en gesprekken die bepalend zijn. Sommige gesprekken bevatten verhalen, of commentaren op verhalen. Sommige ontmoetingsplekken, waar de PICNIC is overigens één van is, leiden tot veel sociale interactie en verandering. Andere wekken verbazing, bieden cultuur of geven rust of: vul zelf maar aan. Dáár zou ik een strategie op baseren, op dat soort uitgangspunten.

Dan Hon wil terug naar de kern van transmedia, weg van de slappe aftreksels, de namaak van de namaak. Dat is, zoals ik het opvat, kort gezegd wat alle sprekers tijdens de PICNIC betogen, al dan niet met krachttermen. Het gaat immers niet om de trend of de term.
Toch weet ik niet of de oproep van Dan Hon, hoe welgemeend ook, tot betere inzichten gaat leiden. Bijvoorbeeld: “Enabling crowdsourced two way creator/audience participation through a porous narrative brand enabled framework.” Vrij vertaald met Google Translate krijg je dan een nogal idiote zinsnede, die desondanks misschien tamelijk accuraat weergeeft hoe dit soort opmerkingen op een leek kunnen overkomen: “Waardoor crowdsourced twee richtingen maker / deelname van het publiek door middel van een poreuze verhalende merk ingeschakeld kader.”
Juist. Goed gezegde, krachtdadige nonsens. Maar welk verhaal maken wij daarvan?

bronnen:

sannebrand.wordpress.com
Faris
Dutchcowboys
Wikipedia
psfk.com