Wat maakt musea relevant voor kinderen?

Onlangs was ik aanwezig bij een expertmeeting over kinderen en museumbezoek van de NMV. Een interessante middag was dat. Niet in het minst omdat we de vraag naar het waarom van het museumbezoek door kinderen telkens wisten te overstemmen door algeheel enthousiasme. Maar als al ruim 60% van de kinderen jaarlijks een museum bezoekt, waarom moet dat meer worden? ‘Goeie vraag,’ leken we te denken, om direct verder te gaan met brainstormen.
Waarom worden volwassenen eigenlijk zo enthousiast over de betrokkenheid van kinderen bij musea? Is er zoveel te ontdekken voor kinderen en vereenzelvigen wij ons dan graag met de geestdriftigheid van die ontdekkingstocht? Zijn kinderen eerlijker in hun oordeel en zijn we op zoek naar authenticiteit? En zijn onze musea relevant genoeg voor kinderen, of is dat helemaal niet nodig?

Hoe dan ook, de Museumvereniging heeft graag gehoor gegeven aan het verzoek van de toenmalige minister van OCW om uit te zoeken of gratis museumbezoek meer kinderen naar het museum brengt en als dat niet zo is, wat dan wel? De uitkomst van het onderzoek is te vinden in een overzichtelijke uitgave van de NMV. Helaas waren de auteurs van Een familievriendelijk museum niet aanwezig bij de expertmeeting. Ik had graag hun oordeel gehoord.

Een mooi voorbeeld van een praktische toepassing die de NMV heeft gebruikt ten behoeve van het onderzoek is ‘Museuminspecteurs’. “Kinderen hebben het voor het zeggen bij Museuminspecteurs.nl, een samenwerking tussen de ANWB en de Nederlandse Museumvereniging. Behalve de website is er nu ook een app voor de smartphone, waarmee kinderen tijdens hun bezoek aan het museum hun bevindingen kunnen vastleggen en delen.”

Het concept lijkt (sterk) op Museumbende, het tv programma waarin kinderen een museum bezoeken en op een aantal punten beoordelen, waarmee het museum een rapportcijfer krijgt. Museuminspecteur is er voor ongeveer dezelfde doelgroep: kinderen tot en met 12 jaar.  Gedachte is dat kinderen op deze manier, hun eigen manier, veel musea ontdekken en spelenderwijs feedback geven vanuit hun perspectief en met elkaar interessante zaken over musea kunnen delen. Dat dit concept gebaseerd is op een al bewezen format verklaart wellicht het succes van Museuminspecteurs.
“De inspectielijsten geven inzicht in de wensen van kinderen. In twaalf gesloten vragen en twee open vragen geven zij hun mening over uw museum. Alle inspecties bij elkaar geven u dus gratis inzicht in wat kinderen van uw museum vinden en wat ze graag beter zouden zien. Een bron van kennis over uw jonge bezoekers en uw museum.”

En is dit nu het ei van Columbus, of is dat gaming? Is dat een museum dat naadloos aansluit bij de educatieve doelstellingen van basisscholen? Of mag een museum ook minder relevant, minder geoptimaliseerd voor kinderen zijn? Wat zijn echt verrassende voorbeelden uit het buitenland?