Weg ermee

Ik heb thuis een handjevol boeken die zo betekenisvol voor me zijn dat ik ze tijdens mijn leven om me heen wil hebben. Ik lees ze waarschijnlijk nooit meer, maar kan ze toch niet wegdoen. Het zijn tastbare herinneringen geworden die me vertellen wie ik ben of wilde zijn. Alle andere boeken in mijn leven heb ik weggegooid of -gegeven. Het houdt het leven overzichtelijk en het selectieproces helpt me terug te keren tot de kern. Ik leef in de veronderstelling dat een kleine selectie van zorgvuldig gekozen boeken meer over mij zegt dan een grote onsamenhangende bibliotheek.

Wat geldt voor boeken geldt eigenlijk voor de meeste spullen in mijn huis. Kleding, meubels, foto’s CDs, servies; alles gaat vroeg of laat door mijn handen en verdwijnt roemloos uit mijn leven of wordt weer in genade opgenomen. Soms is een voorwerp te recent aan mijn inboedel toegevoegd en moet ik de tijd zijn werk nog laten doen. Dergelijke spullen kan ik pas na een tijdje goed beoordelen. Is het uitgegroeid tot een betekenisvol icoon of laat het me volkomen koud?

Deze louterende opruimcyclus van mijn tastbare omgeving heb ik ook proberen toe te passen op mijn digitale inboedel, maar al gauw moeten opgeven. Mijn harde schijven lopen vol met foto’s, teksten, video’s, mails en lijstjes en ik kom nooit toe aan het opschonen of selecteren. Het is gewoonweg teveel en de ongeremde opslag is te gemakkelijk. Ik betrap me voor het eerst in mijn leven op de gedachte dat ik die hele berg later als ik gepensioneerd ben nog wel eens ga uitzoeken. En ondertussen maak ik me zorgen welk beeld van mij opstijgt uit die onsamenhangende verzameling van digitale bestanden.

Ik denk dat het probleem is dat ik mijn “analoge” werkwijze te letterlijk wil toepassen op mijn digitale leven. De hoeveelheid opgeslagen bestanden is veel te groot en groeit veel te snel om ze één voor één door te nemen zoals ik doe met mijn boeken. Ik zal een andere aanpak moeten kiezen om ervoor te zorgen dat de parels van mijn harde schijf boven komen drijven. In plaats van het fysiek uitdunnen van mijn digitale verzameling zal ik het zoeken en selecteren van betekenisvolle onderdelen moeten verbeteren.

Ik stel me een soort fruitautomaat voor die me elke keer als ik op een grote rode knop druk een willekeurig bestand uit mijn archief toont. Bijvoorbeeld een foto of een tekst of een video. Als het document iets dierbaars oproept markeer ik het als belangrijk. In het andere geval druk ik gewoon weer op de rode knop. Overigens moet het natuurlijk wel mogelijk zijn om heel gericht te zoeken in mijn digitale archief. Ik wil niet alleen afhankelijk zijn van de automaat voor het markeren van belangrijke bestanden. Bovendien wil ik de mogelijkheid hebben om informatie toe te voegen aan de documenten om daarmee de context vast te leggen en de vindbaarheid te vergroten.

De machine zou een beetje moeten werken als het geheugen. Belangrijke herinneringen worden keer op keer bevestigd en spelen gedurende een langere tijd een rol in je leven. Andere herinneringen zinken langzaam weg in de vergetelheid, maar zijn nooit helemaal uit beeld en kunnen opeens weer hun plek in de geschiedenis innemen. Het is een benadering die ook goed geschikt is voor digitale archieven die niet door één persoon  worden gevormd. Daar waar meerdere mensen bouwen aan een verzameling zijn meerdere interpretaties mogelijk. Het is dan erg belangrijk dat de bronnen beschikbaar blijven voor een nieuwe geschiedschrijving met andere accenten.

Conclusie is dat ik dus geen digitale bestanden hoef weg te gooien om daarmee een representatieve selectie over te houden. Wat ik wel moet doen is voor mijn pensionering een fruitautomaat bouwen die me helpt te herinneren.